Het kost wat moeite om een visum voor China te krijgen. Maar dan weten ze ook alles van je, zodat je bij de immigration geen enkele vraag hoeft te beantwoorden. Fotootje, 4 vingers scannen en we mogen China in! Wel de koffer van de band halen, opnieuw inchecken, nog een keer door de security en weer verder naar Kunming. Nu ben ik echt de enige niet-Chinees in het vliegtuig. We vliegen over bergachtig gebied en door het onbewolkte weer kan ik alles zien liggen. Maar uiteindelijk wint de vermoeidheid en schudt de hevige turbulentie mij in \240slaap.

Niets zo leuk als opgewacht worden op de luchthaven. Wuxi, die ik vorig jaar heb leren kennen omdat hij mijn gids was, staat bij de uitgang in Kunming op me te wachten. De luchthaven ligt op een half uurtje van het hotel. Na inchecken gaan we ergens echte yunnanse ‘over the bridge’ *) noodlesoup eten. Daar ontmoet ik ook zijn zakenpartner. Een Belg die al 16 jaar in China woont. Flinke uitdaging om die soep met stokjes naar binnen te werken.

Oh, en het is ook tijd voor een douche. En nog meer voor een powernap. Na 30 uur wakker zijn mijn ogen wel heel erg klein geworden :)

Ik voel me nu een echte Chinese want ik heb vanmiddag een Chinese Simkaart aangeschaft. Dat is handig voor onderweg als er geen WiFi is. Maar wil je me bellen, dan kan dat alleen op dit Chinese nummer +86 18725124118. Nummer mocht ik zelf kiezen uit een lange lijst. Wel één met afdankertjes want in ieder nummer zit een 4. Niet gewenst door de Chinezen omdat dat verwijst naar de dood. Trouwens, op de terugweg hadden we een botsing met onze taxi, zou er toch iets van waarheid inzitten?

Vanavond met Wuxi kikkers gegeten. Even flink uit mijn comfort zone gehaald. Was best lekker, alleen al die kleine botjes. De dumplings, mushrooms en goatcheese waren heerlijk. En de entree van het restaurant was schitterend verlicht met alle lantaarns.

Nu in m’n harde chinese bed. Met een opblaasmatje van thuis om het iets te verzachten. Internet lukt niet echt op dit moment, ik kan geen vpn verbinding maken. En dus geen whatsapp, Facebook, instagram en Google. Maar jullie kunnen me altijd bellen op m’n Chinese nummer :)

*) Over the bridge noodle soup: het verhaal gaat dat er eens een boer was die op het land aan het werk was. Iedere dag bracht zijn vrouw hem eten. Maar omdat het land zover weg lag en aan de andere kant van de rivier, was het eten altijd koud als ze bij hem aan kwam. Totdat ze op een dag ontdekte dat als ze bepaalde ingrediënten in de noodle soep deed, er een vetlaag op het water ontstond wat de warmte vasthield. En zo kreeg de boer weer warm eten en vandaar de naam: Over the bridge

Vandaag start ik heel langzaam op. Te laat voor het Chinese ontbijt maar gelukkig heb ik nog een paar geplette crackertjes in m’n tas. Ik heb niets gepland staan voor vandaag en maak een wandeling naar het Green Lake park. Waar bij ons een park een oase van rust is, is een park hier de plek waar iedereen elkaar ontmoet. Er wordt gedanst, gezongen en muziek gemaakt. En dat alles door elkaar heen.

In het park staan verschillende tempels. De details hiervan zijn schitterend. Hoe langer je ernaar kijkt, hoe meer je ziet. Zoek de olifant :)

Mocht je denken dat het dansen alleen overdag is, nou nee het gaat ‘s avonds gewoon door. Voor mijn hotel op een pleintje is het een kakofonie aan geluid. Maar zo leuk om gewoon te gaan zitten en kijken wat er gebeurt.

Ronald is inmiddels ook aangekomen in Kunming en we hebben ‘gedineerd’ op straat. Dit keer geen frog, maar allerlei soorten vlees en vis van de bbq. Heerlijk gegeten, comfortabele stoelen ook :)

Daarna op zoek naar een bar. Na drie kwartier \240wandelen en niets te hebben gevonden pakken we toch maar een taxi. Nog geen minuut rijden komen we in het uitgaansleven van Kunming terecht. De kortste taxirit ever. We sluiten de dag lekker Chinees af. \240Cheers!

Vandaag was weer door een ringetje te halen. Veel gezien, veel ontdekt. We starten met een bezoek aan de Bamboo temple. Deze ligt in de heuvels rondom Kunming. Het is er rustig met alleen het gezang van de boedistische monniken. Dat maakt indruk. We zijn nog gezegend, hopelijk heft dat de bad luck van m’n mobiele nummer op.

Naar beneden gewandeld en verder met de bus weer richting het oude centrum van Kunming. Veel oude gebouwen zijn vervangen door nieuwe maar wel in oorspronkelijke stijl. We blijven net zolang zoeken tot we toch nog iets origineels hebben gevonden. Juist dat zijn de leuke winkeltjes.

Hier wordt van alles verkocht. Als ik ze niet mee hoefde te nemen in het vliegtuig hadden we nu zeker een nieuwe kat gehad. Wel zuur dat ze nu net naast hun grootste vriendjes staan.

Wat rond geslenterd en de zon onder zien gaan. Het is hier trouwens heerlijk weer. Temperaturen begin twintig en veel zon.

We nemen de taxi naar de universiteitswijk waar allemaal gezellige straatjes zijn. We brengen wat tijd door in de bookstore en gaan daarna een hapje eten. Terug bij het hotel hebben we de voorbereidingen gedaan voor de komst van de groep morgen. Dan begint het echte werk!

Daarna gaan we richting park. Het is weer een gekkenhuis aan dansende en zingende mensen. Muziek komt van alle kanten en ik snap het helemaal dat het voor de reisgenoten die kampen met weinig slaap en een jetlag overweldigend is.

Het grootste gedeelte van de groep gaat na afloop dan ook direct naar bed. Met z’n vijven gaan we nog ergens eten. Dag 1 van de reis zit erop en morgen gaan we per trein naar Dali.

Vandaag nemen we de trein van Kunming naar Dali. Twee uur lang schiet het landschap voorbij. De hoge snelheidstrein gaat 200 km per uur. Vanaf Dali gaan we met een bus naar Xizhou. Het is dezelfde buschauffeur als vorig jaar.

Xizhou is een klein plaatsje iets boven Dali aan het Erhai meer. ‘s Middags komen we aan en na een briefing van mij gaan we het dorpje in. Dit is een plek waar je goed kunt fotograferen. Nog authentiek en er gebeurt van alles in het dorp. Kappers (aardige en boze) vrouwelijke bouwvakkers, de dorpsgek, mooi geklede dames, alles komt voorbij.

‘s Avonds eten we in een schitterend oud restaurant. Morgenochtend gaan we naar de markt.

‘s Middags rijden we naar het bijgelegen Erhai meer.

Shaxi

Toeval de kans geven is het mooiste dat er is tijdens een reis. Zo kwamen we gisteren tijdens een wandeling door verschillende dorpen in een basisschool terecht, hebben we zitten dollen met de kinderen in de klas. In een volgend dorp werden we uitgenodigd bij een bruiloft en door zoveel mensen gevraagd om mee te eten. De gastvrijheid is hartverwarmend. En tussendoor de mooiste ontmoetingen met de lokale bevolking.

Bruiloft met het hele dorp

Schooltje

En de mooie ontmoetingen tussendoor...

De foto’s in deze verhaaltjes zijn allemaal gemaakt met mijn iPhone, omdat ze zo makkelijk te delen zijn. Maar ik ben ook erg blij met de foto’s die ik tot nu toe met mijn camera heb gemaakt. De dagen zijn gevuld van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat en met daarbij een slechte vpn verbinding is het lastig om iedere dag iets te schrijven. Vandaag rijden we naar Baishuitai en rijden eerst door de beroemde Tiger Leaping gorge. Nieuw gebied voor mij, ben benieuwd!

De legende gaat dat een tijger lang geleden over het water van de Yangtze heen is gesprongen. Via een grote rots van 13 meter hoog midden in de rivier. Door de ligging van de rots ontstaat het woeste en kolkende water.

We lunchen in Tina’s inn, een bekende plek voor backpackers. Na een lange maar geweldige rit komen we aan in Baishuitai. Een klein dorpje met maar 1 guesthouse. Het is al bijna donker maar we maken nog snel een sprintje naar de witte kalkterrassen die naast het hotel liggen. Nou ja, sprintje.... We moeten eerst 29 trappen omhoog. En hadden we dat eerder op de dag ook al niet gedaan? De kuitjes worden strak :)

Eenmaal boven is het eigenlijk al te donker en besluiten we morgenochtend vroeg een nieuwe poging te doen.

We eten heel lokaal, kippensoep met alles van de kip. Maar de bouillon is heerlijk. Morgen een nieuwe dag!

Boven treffen we dit mannetje aan en ik koop drie wierookstokjes om te branden. Gooi wat rijst in de waterbron en denk aan de mooie dingen.

Heb de drone ook nog even opgelaten, zorgt toch weer voor een ander beeld.

Ik moet mezelf losweken van deze locatie. Maar uiteindelijk wandel ik weer naar het hotel.

Ik maak nog een fotootje in de keuken en we gaan weer op pad. Vandaag naar Shangri-La, het volgende hoogtepunt. We begeven ons nu in Tibetaans gebied. En dat is meteen te merken, totaal andere omgeving.

Morgen hierover meer!

Shangrila, een totaal andere wereld. Officieel hoort het niet tot de ‘provincie’ Tibet maar dat is een grens die jaren geleden getrokken is. Hier wonen Tibetanen, is de taal Tibetaans en ben je gewoon in Tibet. Shangrila ligt op een hoogvlakte op 3300 meter. En dat merken we ook wel. In je ademhaling, in de droge lucht maar ook in het bijzondere licht.

We overnachten in een boutique hotelletje in de oude stad. Bij aankomst is het wat grijs en grauw maar gaandeweg de dag breekt langzaam aan de lucht weer open.

Als eerste gaan we naar het klooster. Dit is een dorpje met verschillende tempels waar zo’n 700 boedistische monniken wonen. Als opdracht heb ik aan de medereizigers meegeven dat ze een verhaal moeten schieten van 5 tot 8 foto’s. Dat zorgt ervoor dat je niet zomaar wat klikt maar heel goed gaat kijken wat er is en wat je ziet. Mario en ik besluiten niet meteen het klooster in te gaan maar eerst een opname van buiten te maken. Niet veel later staan we tussen de Yak koeien met flinke hoorns. Ook een belevenis :)

Binnen neem ik alle rust voor het maken van foto’s. Mijn doel is een mooie foto van een monnik. Ik blijf op verschillende plekken langer staan, gewoon wachten op wat komen gaat. Zo ook op deze trap.

Net zolang wachten totdat er beneden een monnik langsloopt. En na een half uur wordt mijn wachten beloond! De foto staat nog op m’n camera, maar ben er zo blij mee!

'The secret isn't to judge yourself and your work compared to other photography. Rather, only judge yourself to the last photo you took. If you have a certain shot that you're really proud of, make that photograph your new standard. Aim to make photos as good as that shot, if not better. This will help you continue to pave new ground in your photography, and take your work to the next level.'

‘s Middags rijden we naar het Napa meer. Het is een wetland en de weerspiegelingen zijn geweldig.

We klauteren als volleerde berggeiten nog ergens een berg op om met ondergaande zon foto’s te maken, maar een wolk schuift voor de zon. Dan maar genieten van het uitzicht.

Morgen rijden we door naar Feilaisi. Daar hebben we het uitzicht op de Meili Snow mountains, de uitlopers van de Himalaya.. Maar nu eerst slapen, tot morgen!

Wanneer we op stap zijn lunchen we tussen de middag met z’n allen. In ieder restaurant staat een vitrinekast, waar je een keuze kunt maken uit groentes en vlees. Vervolgens worden die bereid en in schalen opgediend. Iedereen neemt wat ie wil. De meeste tafels hebben een ronde draaischijf waardoor je gemakkelijk bij alle schalen kunt. Ondanks dat ik niet een alleseter ben, vind ik het Chinese eten heerlijk. En ik eet zoveel meer groenten dan thuis!

De groente wordt buiten op straat gekocht.

De vitrinekast waar je een keuze uit kunt maken

De bereiding van het eten

Met z’n allen aan tafel

Na de lunch rijden we door en komen we langs de horseshoe bend van de Jinshajiang River, een bocht van 180 graden.

We gaan steeds hoger en rijden op zo’n 4 kilometer hoogte. Het landschap is adembenemend. De gele herfst kleuren van de bomen, de witte sneeuwpieken en de helderblauwe lucht.

We komen aan het einde van de middag aan in Feilaisi. Schitterend uitzicht op de witte bergen. Stupa’s staan op een rij. Nog net genoeg tijd om wat foto’s te maken. Het hotel is typisch Chinees. Keiharde bedden. Dat wordt lastig slapen.

De volgende ochtend zullen we vroeg opstaan. We willen de zonsopkomst fotograferen. De zon valt dan op de toppen van de mountains. Ik verzamel twee dekbedden bij de receptie om het harde bed enigszins te verzachten. Ben bang dat het een korte nacht wordt :)

Je zou haast vergeten dat dit een heilige plek is. Zo zijn we bezig met het fotograferen. Maar het zien van monniken en de rook van verbrande takken doen je beseffen dat het hier om meer dan alleen de gekleurde bergen gaat.

Een stoepa of stupa is een boeddhistischbouwwerk dat de relieken van een boeddhistische heilige bevat. Een stoepa is van oorsprong een massieve ronde structuur, gebouwd op een vierkante verhoging. Stoepa's zijn in grote delen van het zuiden en oosten van Azië te vinden.

Om 10 uur pakken we de spullen en rijden weer richting Shangri-La. Dit keer niet door de tunnels zoals op de heenweg maar over de pas. Op het hoogste punt 4360 meter stappen we uit voor een foto momentje. Je kunt het goed merken dat we zo hoog zitten.

Overal zie je Tibetaanse vlaggetjes. Het geeft het landschap kleur.

Na het hoogste punt komen we weer onder de boomgrens en de kleuren knallen er vanaf. Geel, rood, blauw.

Op de terugweg rijden we langs een klooster. Eerst naar één waar monniken wonen. Ik raak in gesprek met een van hen. Dat vind ik dus zo gaaf hè, het contact met de mensen. Hij laat me zien dat hij in India is geweest, ik laat wat foto’s van m’n kinderen zien. En met behulp van google translate komen we een heel eind. Ook al is het soms hilarisch hoe dingen vertaald worden. We maken nog een selfie en ik heb schitterende portretten van hem gemaakt.

Na de monniken gaan we naar een nonnen klooster. Een wereld van verschil! Waar de monniken een beetje luieren, is er bij de nonnen een flinke bezigheid. Iedereen is ergens mee actief. Overal staan zwabbers en wordt er gewerkt.

Het was weer een dag met vele indrukken. Ik ben blij dat ik het op deze manier iedere dag bijhoud. We zijn weer terug in Shangri-La. Morgen nog een dag voor vrije besteding. En dan vliegen we overmorgen weer terug naar Kunming.

We lopen weer alle traptreden omhoog naar de tempel. Ik heb ze niet geteld, maar onderweg kom ik Chinezen tegen met een zuurstof fles. Het is een soort hoogtestage voor ons :) Waar we de vorige keer weinig monniken zagen, zijn ze nu volop aanwezig. We lopen een keuken binnen en iedereen is even hartelijk.

Mario neemt me mee naar een monnik waar hij vorige keer thee heeft gedronken. We worden meteen uitgenodigd om bij hem te komen zitten. Thee wordt gezet en even later zijn we door middel van Google translate aan het converseren. Hij is leraar in het klooster en woont hier al vanaf zijn 13e. Hij laat ons zijn boeken zien, we vermoeden dat hij een hogere status heeft. Wij vertellen dat we fotografen zijn en dat daar onze passie ligt.

We mogen hem fotograferen in zijn werkkamer. Na afloop maken we nog wat selfies en sturen die via wechat naar hem toe.

Bij vertrek vertelt hij dat we de volgende keer weer van harte welkom zijn. Hij loopt met ons mee naar de trap en terwijl wij denken dat hij ons uitlaat, pakt hij een witte sjaal voor Mario en mij en zegent ons beiden. Diep onder de indruk verlaten we zijn huis. Wat een ervaring.

Voor de tempel zijn een aantal monniken aan het debateren. Een schouwspel waar ik naar blijf kijken.

The debaters are seeking to understand the nature of reality through careful analysis of the state of existence of ordinary phenomena, the basis of reality. This is the essential purpose for religious debate.

In practice, the usual form is a debate between a Challenger, standing and asking questions, and a Defender, sitting and answering those questions. The attitude is as if the Challenger is respectfully approaching the Defender with a quandary. The dramatic clapping is done by the standing Challenger only, and is used to punctuate the end of the "question," which is an argument in response to the Defender's answer.

We verlaten de tempel en gaan met de bus weer richting centrum. We zijn de enige buitenlanders en de bus stroomt vol met locals. Ze moeten om ons lachen en wij lachen net zo hard mee.

Morgen vliegen we weer terug naar Kunming en dat betekent het einde van deze eerste reis.

Het vliegveld van Shangri-La is zo niet-Chinees klein. Die van Kunming is wel iets anders. Bij aankomst moeten we 20 minuten wandelen om bij de bagage te komen.

Nog één keer een gezamenlijke maaltijd. Nog één keer gezellig iets drinken. Met drie taxi’s en een wedstrijdje doen wie er het eerst is. Morgenochtend gaan we afscheid nemen van de helft van de groep :(

Mooi om alle kostuums en muziekinstrumenten van de minorities te zien.

We lunchen met z’n vijven en dit keer alleen een Chinese kaart zonder plaatjes. Uiteindelijk lopen we bij alle tafels langs en kijken of ze iets lekkers aan het eten zijn. Vervolgens vragen we of ze het op de kaart kunnen aanwijzen. Kost wat moeite maar het werkt wel!

Om half vier vertrekken we richting de luchthaven voor de vlucht naar Guilin. Daar start mijn tweede reis.

‘s Middags rijden we naar Putao. We zeggen altijd dat dit dorp van lelijkheid weer mooi is. \240We lopen door de oude straat en hebben mazzel want iedereen is buiten op straat.

Na Putao rijden we door naar de zonsondergang bij Wuzhishan. Flink wat trappen omhoog. Ik heb het echt gemist, dat traplopen. De lucht kleurt mooi oranje. Blijft mooi om te zien.

Op de terugweg lunchen we samen met Shandy en onze chauffeur. Een restaurant waar we zelf nooit hadden gedurfd te eten. Maar het gaat goed. Zelfs nadat we hebben gezien wat er in de vitrinekast ligt.

Een koeien hoeder (?) zit de hele dag tegen een boom zijn koeien in het land in de gaten te houden.

Nog een groepsfotootje.

Fuli Market

Iedere reis staat de lokale markt in Fuli op het programma. Je kan je ogen uitkijken. Van groenten en vlees (inclusief honden en katten) tot kappers, tandartsen en medicijnmensen. Na een uur ben je ook knettergek van al het lawaai.

We gaan vanavond in Yangshuo eten en aansluitend naar de KTV (karaoke bar) Geef kokkie een microfoon, zet een liedje aan en ze is happy :)

Nieuwe dance moves uitgeprobeerd, m’n keel schor gezongen, heerlijk gek gedaan!

De excursie naar de cormorant fishers blijft gaaf. Ik heb het nu 6 keer meegemaakt, maar het moment als de lampjes aangaan en de duisternis valt, is magisch.

Ik heb vandaag ook iets ontzettend toeristisch gedaan. Voor het eerst op een bamboo vlot gevaren :) Wel gaaf om de rivier eens van deze kant te bekijken.

Op de markt zie je veel vrouwtjes met maar een paar stuks groente. Je realiseert je dan dat zij de hele dag daar zitten in de hoop dat die paar boontjes of die ene pompoen vandaag verkocht gaan worden. Ach, dan koop ik die dan toch? Vervolgens komt achter haar rug een stapel biljetten tevoorschijn. Oké, mijn goede daad voelt iets minder goed, haha. De pompoen heb ik maar gedoneerd aan de keuken in het hotel :)

Locatie: Baisha market

Wie verzint het mooiste onderschrift?

Met de scooter naar de Fuli Bridge gegaan. Komt nog uit de Ming Dynastie en is dus oud.

De laatste avond sluiten we af met een feestje, samen met onze Chinese vrienden. Het betekent ook een stukje afscheid nemen en dat is nooit leuk. Morgen vertrekken we naar Ping’an, richting de rijst terrassen.

We hebben schitterend weer en we gaan na aankomst een wandeling maken naar de uitzicht punten. Maar het dorpje is ook zo leuk.

We gaan in het straatje zitten tegenover deze dames. We lachen, knikken, hebben lol om niets. Maar iedereen is zo hartelijk.

We mogen ook alles en iedereen fotografen. In het dorpshuis zitten mensen te kaarten. Drie vrouwtjes zitten nog steeds met dezelfde groenten als afgelopen april en een jaar geleden.

Op een gegeven moment worden Moniek en ik door een vrouwtje naar binnen gevraagd. Ze smoezelt iets en laat haar sjaals zien. We mogen ‘m kopen voor 50 yuan. We gunnen het haar want we hebben ook veel foto’s van haar gemaakt. Maar als we even later, twee winkels verder dezelfde sjaal voor 20 yuan zien, moeten we hard lachen. Ach, heeft zij ook haar dag :)

Yibeng, onze hoteleigenaar in Ping’an.

Aan alles komt een eind. Ook aan deze fantastische reis. Veel geleerd, in alle opzichten. Vanmiddag vliegen we van Guilin naar Beijing in dik drie uur. Na een overstap van 4 uur vliegen we door naar Amsterdam. Ik heb ontzettend veel zin om Marco en de kinderen weer te zien, maar het betekent ook een afscheid.

Bedankt China voor je schitterende natuur, lieve en hartelijke mensen en totaal andere cultuur. Wat zal ik weer moeten wennen aan het leven in Nederland dat zich achter dichte deuren afspeelt. Maar ook aan het weer en zeker het eten, want dat was fantastisch. Bedankt Ronald voor de hele \240fijne samenwerking de afgelopen bijna 4 weken. Zonder jou was het niet gelukt. Op naar de volgende reis!